తెలుగు మాట్లాడే ప్రజల ఆచార వ్యవహారాలు, కళలు, వృత్తులు, చేతి పనులు, జానపద రుచులు, అభిరుచులు కాలక్రమేణా చాలా మార్పులు చెందుతూ, ప్రస్తుతం చాల వరకూ మరుగున పడిపోతున్నాయని అందరికీ తెలిసిందే. ప్రపంచీకరణ నేపథ్యంలో తెలుగు భాషతో సహా సంస్కృతి కూడా విపరీతమైన ఒత్తిడికి గురవుతోంది. ఏ సంస్కృతైనా మారడం సహజం. నిలుపుకోవడానికి కృషి చెయ్యగలమేగానీ, మార్పును ఆపలేం. అక్షర రూపం దాల్చిన కళలను భద్రపరచే ప్రయత్నాలు చరిత్రలో కొంత వరకూ జరిగినా, అచ్చమైన తెలుగు జానపద కళారూపాలను, వృత్తులను, చేతి పనులను చారిత్రక విలువలుగా భద్రపరిచే అవకాశం ఇంత వరకూ ఇంచుమించు లేవనే చెప్పాలి. మన సంస్కృతి మౌఖిక ప్రచారం పైనే ముఖ్యంగా ఆధారపడి ఉండడం దీనికి ప్రధాన కారణం. ఎంత ప్రయత్నించినా మౌఖికంగా ప్రచారంమయ్యే ఏ సంస్కృతినైనా యధాతథంగా అక్షరబద్ధం చెయ్యడం అసంభవం. కానీ మౌఖికంగా ప్రచారం చెయ్యగల కళాకారులు, పనివారు క్రమేణా కనుమరుగవుతున్నారు. ఉదాహరణకు, నులక మంచం అల్లడం ఒకప్పుడు అవసరమే కాదు, అది ఒక కళ. ఆ కళ తెలిసిన వారు ఇంటికోకరైనా ఉండేవారు. వారిని ఇప్పుడు మొత్తం సమాజంలోనే వేళ్ళమీద లెక్కించవచ్చు. అలాంటి కళల ఉపయోగం ఇప్పుడు ఉన్నదా లేదా అన్నది కాదు ప్రశ్న. సంస్కృతిని నిలుపుకోవాలనుకునే కోరిక ఉనికికీ, భావోద్వేగాలకీ సంబంధించింది. కేవలం అణా పైసలతో కొలవగలిగేది కాదు. ఆర్థికంగా మంచి అవకాశాల కోసం ఇతర వృత్తుల్లోకి మళ్ళే కొత్త తరాల్లో ఆయా కళలపై, చేతి పనులపై ఆసక్తి కలిగించడం జరగని పని మాత్రమే కాదు, సాంఘిక న్యాయం కూడా కాదు. ఫలితంగా ఆ సంస్కృతే కనుమరుగవుతోంది.